Trzeci bezokolicznik w przypadku abessiivi (3. infinitiivi: puhumatta)

Dziś pora na kolejny bezokolicznik do omówienia: trzeci bezokolicznik w przypadku abessiivi z końcówką ‑matta lub ‑mättä. Przykład:

Ihminen ei voi elää syömättä. – Człowiek nie może żyć bez jedzenia. (syömättä to jest właśnie trzeci bezokolicznik w przypadku abessiivi)

Jak tworzymy trzeci bezokolicznik w przypadku abessiivi?

Najpierw należy odmienić czasownik w 3. osobie liczby mnogiej. Następnie usuwamy końcówkę –vat (lub –vät), a zamiast tego dodajemy –matta (lub –mättä). Przykłady:

auttaa            > he auttavat            > autta- + -matta      = auttamatta

tehdä            > he tekevät             > teke- + -mättä       = tekemättä

opiskella        > he opiskelevat        > opiskele- + -matta = opiskelematta

pakata           > he pakkaavat         > pakkaa- + -matta    = pakkaamatta

valita             > he valitsevat          > valitse- + -matta     = valitsematta

Kiedy stosujemy trzeci bezokolicznik w przypadku abessiivi?

Trzeci bezokolicznik w przypadku abessiivi służy do opisania braku jakiejś czynności (nie robiąc czegoś, bez robienia czegoś). Przykłady:

Hän lähti ulos sanomatta sanakaan. – Ona wyszła nie mówiąc ani słowa.

Matkustin ulkomaille ilmoittamatta siitä kenellekään. – Wyjechałem za granicę nie informując o tym nikogo.

Hän tuli sisään koputtamatta. – Ona weszła bez pukania.

Często łączy się z takimi czasownikami jak:

olla – być

Voitko olla hetken aikaa puhumatta? – Możesz przez chwilę nic nie mówić.

Yritin olla ajattelematta häntä. – Próbowałam nie myśleć o nim.

Kuinka kauan pystyt olemaan hengittämättä? – Jak długo jesteś w stanie wytrzymać bez oddychania?

Miksi asiat ovat hoitamatta? – Dlaczego sprawy nie są załatwione?

jäädä – zostać

Ruoka jäi syömättä. – Jedzenie zostało niezjedzone.

Tehtävä jäi tekemättä. – Zadanie zostało niezrobione.

jättää – zostawić

Asiakas jätti laskun maksamatta. – Klient nie opłacił faktury. (dosłownie: Klient zostawił fakturę nie płacąc.)

Hän jätti tehtävät tekemättä. – On nie wykonał zadań.

Ten bezokolicznik często pojawi się w zwrotach:

lukuun ottamatta + P – z wyjątkiem, oprócz, nie wliczając

Jääkaapissa ei ollut mitään lukuun ottamatta maitoa. – W lodówce nie było nic z wyjątkiem mleka.

-STA + huolimatta – mimo, nie zważając na

Kaikesta huolimatta teen sen. – Mimo wszystko zrobię to.

Siitä huolimatta rakastan häntä. – Mimo to go kocham.

-STA + riippumatta – niezależnie od

Lähden joka päivä ulos, säästä riippumatta. – Wychodzę codziennie, niezależnie od pogody.

epäilemättä – bez wątpienia

Se on epäilemättä paras ratkaisu kaikille. – To jest bez wątpienia najlepsze rozwiązanie dla wszystkich.

kieltämättä – niezaprzeczalnie, bez wątpienia

Tilanne on kieltämättä monimutkainen. – Sytuacja jest bez wątpienia skomplikowania.

W następnym artykule z tej serii zajmę się rzadko występującym trzecim bezokolicznikiem w przypadku instruktiivi w stronie czynnej i biernej (puhuman, puhuttaman).

Zobacz też inne wpisy o fińskich bezokolicznikach:

Pierwszy bezokolicznik (puhua)

Pierwszy bezokolicznik w przypadku translatiivi (puhuakseen)

Drugi bezokolicznik w przypadku instruktiivi (puhuen)

Drugi bezokolicznik w przypadku inessiivi (puhuessa)

Drugi bezokolicznik w przypadku inessiivi w stronie biernej (puhuttaessa)

Trzeci bezokolicznik w przypadku illatiivi (puhumaan)

Trzeci bezokolicznik w przypadku inessiivi (puhumassa)

Trzeci bezokolicznik w przypadku elatiivi (puhumasta)

Trzeci bezokolicznik w przypadku adessiivi (puhumalla)