Drugi bezokolicznik w przypadku instruktiivi (2. infinitiivi: puhuen)

Jakiś czas temu rozpoczęłam serię artykułów opisujących bezokoliczniki w języku fińskim. Opisałam już zastosowanie pierwszego bezokolicznika w krótkiej formie (puhua) oraz w długiej wersji (puhuakseen).  Dziś omówię drugi bezokolicznik w przypadku instruktiivi.

Drugi bezokolicznik nie jest często używany w języku fińskim i pojawia się dopiero na kursach na poziomie zaawansowanym. Chociaż już na zajęciach dla początkujących mógł się pojawić zwrot:

Menen kävellen. – Idę pieszo. (Kävellen to jest właśnie drugi bezokolicznik!)

Jak tworzymy drugi bezokolicznik w przypadku instruktiivi?

Taki bezokolicznik tworzymy od 1. bezokolicznika w wersji podstawowej. Końcową samogłoskę a lub ä zamieniamy na en. Nie ma wymiany spółgłosek k-p-t! Przykłady:

puhua > puhuen

ottaa > ottaen

saada > saaden

tulla > tullen

ajatella > ajatellen

nousta > nousten

pakata > pakaten

tarvita > tarviten

Dodatkowo, jeśli w pierwszym typie czasownika przedostatnią samogłoską jest e, to zamieniamy ją na i.

lukea > lukien

lähteä > lähtien

Do czego służy drugi bezokolicznik w przypadku instruktiivi?

Taki bezokolicznik służy do opisania, w jaki sposób jakaś czynność jest wykonywana. Dwie czynności dzieją się jednocześnie i często jedna czynność służy do wykonania drugiej czynności.

Hän katsoi minua hymyillen. – Patrzył na mnie uśmiechając się.

Tytöt tulivat juosten. – Dziewczyny przybyły biegnąc.

Drugi bezokolicznik pojawia się też w pewnych utartych zwrotach i idiomach.

Suoraan sanoen en halua mennä. – Szczerze mówiąc, nie chcę iść.

Siitä lähtien olen ollut onnellinen. – Od tamtego czasu jestem szczęśliwa.

Tarjous on voimassa huomisesta alkaen. – Promocja jest ważna zaczynając od jutra.

Riippuen siitä sataako vettä, lähdemme tai emme. – W zależności od tego, czy będzie padać deszcz, wyjedziemy lub nie.

Mikä laulaen tulee, se viheltäen menee. – Łatwo przyszło, łatwo poszło. (Dosłownie: Co śpiewając przychodzi, gwiżdżąc wychodzi).

W następnym artykule z tej serii zajmę się drugim bezokolicznikiem w przypadku inessiivi (puhuessa).