voida – saada – pystyä – osata – kyetä – jaksaa – mahtaa – saattaa – taitaa
Czasowniki voida, saada, pystyä, osata, kyetä, jaksaa, mahtaa, saattaa, taitaa w pewnych kontekstach możemy przetłumaczyć jako ’móc’, ‘może’. Czasami można je stosować zamiennie. Najczęściej występują w połączeniu z innym czasownikiem.
A jaka jest między nimi różnica?
VOIDA – móc, być w stanie, mieć możliwość. Łączymy z drugim czasownikiem w bezokoliczniku.
Voinko auttaa? – Czy mogę pomóc?
Voisitko auttaa minua? – Mógłbyś mi pomóc?
Hän ei voinut ymmärtää sitä. – On nie mógł tego zrozumieć.
Voit mennä, jos haluat. – Możesz iść, jak chcesz.
voida może też oznaczać czuć się.
Kuinka voit? – Jak się czujesz?
Voin huonosti – Źle się czuję.
Voi hyvin! – Trzymaj się!
SAADA – móc, mieć pozwolenie, wolno. Łączymy z drugim czasownikiem w bezokoliczniku.
Saanko lainata kynääsi? – Czy mogę pożyczyć twój długopis?
Saanko lähteä? – Czy mogę (już) wyjść?
Saako täällä polttaa? – Czy można/wolno tutaj palić?
Ei saa koskea! – Nie można/wolno dotykać!
Et saa tehdä noin! – Nie możesz/wolno tak robić!
saada też może oznaczać dostawać.
Sain lahjan. – Dostałam prezent.
Saisinko lasin vettä? – Czy mogę prosić o szklankę wody?
Mitä Teille saisi olla? – Co ma być dla Pani? (pytanie w sklepie)
OSATA – potrafić, umieć. Zwylke łączymy z drugim czasownikiem w bezokoliczniku.
Lapsi osaa jo lukea ja kirjoittaa. – Dziecko potrafi/umie już czytać i pisać.
Osaatteko (puhua) suomea? – Umiecie mówić po fińsku?
Hän ei osaa uida. – On nie potrafi pływać.
Osaan sen ulkoa. – Umiem to na pamięć.
osata też może znaczyć trafić.
osata kotiin – trafić do domu
Osaatko meille? – Trafisz do nas?
KYETÄ – być w stanie, móc, potrafić, nadawać się. Łączymy z drugim czasownikiem w trzecim bezokoliczniku ‑MAAN lub z rzeczownikiem w illatiivi lub allatiivi (-lle).
Kykeneekö hän tähän työhön? – Czy on nadaje się/jest zdolny do tej pracy?
Lapset eivät kyenneet heräämään aikaisin. – Dzieci nie były w stanie wstać wcześnie.
En kykene selittämään tätä. – Nie jestem w stanie wytłumaczyć tego.
PYSTYÄ – móc, być w stanie, być zdatnym. Łączymy z przypadkiem illatiivi lub bezokolicznikiem ‑MAAN.
Pystytkö sanomaan, mitä korjaus maksaa? – Czy możesz mi powiedzieć, ile naprawa będzie kosztować?
Pystyisitkö auttamaan minua? – Możesz/Jesteś w stanie mi pomóc?
En pysty siihen. – Nie dam rady tego zrobić.
pystyä też może oznaczać przeciąć, przewiercić, przecisnąć.
Tylsä saha ei pysty puuhun. – Tępa piła nie przetnie drewna.
JAKSAA – móc, potrafić, być w stanie, wytrzymać. Łączymy z drugim czasownikiem w bezokoliczniku.
En jaksa muistaa. – Nie mogę sobie przypomnieć.
En jaksa tätä. – Nie mogę tego wytrzymać/znieść.
Teen, minkä jaksan. – Zrobię, co będę mógł.
jaksaa też może znaczyć czuć się.
Miten jaksat? – Jak się czujesz? / Jak się masz?
MAHTAA – móc (często używany przy zgadywaniu). Łączymy z drugim czasownikiem w bezokoliczniku.
Mitähän tämä paketti mahtaa painaa? – Ciekawe, ile ta paczka może ważyć?
Kuka se mahtoi olla? – Ciekawe, kto to mógł być?
Mahdat olla aika nälkäinen. – Pewnie jesteś głodny.
Mahdat olla sairas. – Chyba jesteś chory.
SAATTAA – móc, prawdopodobnie być. Łączymy z drugim czasownikiem w bezokoliczniku.
Hän saattaa tulla illalla. – On może przyjdzie wieczorem.
Hän saattaa olla työssä. – On może być w pracy.
Minä saatan olla väärässä. – Mogę się mylić.
saattaa też może znaczyć odprowadzać, towarzyszyć. Łączymy go wtedy z dopełnieniem.
Saanko saattaa sinut kotiin? – Czy mogę odprowadzić cię do domu?
Anssi saattoi Lauran asemalle. – Anssi odprowadził Laurę na dworzec.
TAITAA – (być) może, zdaje się, że … , wydaje się. Łączymy z innym czasownikiem w bezokoliczniku.
Hän taitaa tulla. – Może/Chyba przyjdzie.
Ei hän taida tulla. – On raczej nie przyjdzie.
Se taitaa olla totta. – To zdaje się być prawdą./To może być prawda. /To chyba jest prawda.
Sinulla taitaa olla kuumetta. – Zdaje się, że masz gorączkę.
taitaa może też oznaczać umieć, znać, władać.
Hän taitaa vieraita kieliä. – On zna języki obce.
Bardzo dziękuję dzięki temu nauczylam sie komunikować i osiągnelam poziom A2+ 😊😊😊
Cześć, bardzo fajny opis :) Takie historie są motywujące, tak się zastanawiam jak to jest z integracją u starszych dzieci,…
Minęły trzy lata od kupna domu, a rok od przeprowadzki na stałe. Na początku miejsce służyło nam za domek wypoczynkowy…