Zaimki wskazujące (tämä, tuo, se)

Zaimki wskazujące są używane, jeśli chcemy wskazać konkretne obiekty lub osoby. Występują przed rzeczownikiem, ale też mogą występować samodzielnie z czasownikiem ‘olla’ (To jest/Tamto jest).

Tämä on sänky. (To jest łóżko.)

Tämä sänky on pehmeä. (To łóżko jest miękkie.)

Liczba pojedyncza

W języku fińskim są trzy zaimki wskazujące (w języku polskim są tylko dwa): tämä, tuo, se.

TÄMÄ

‘Tämä’ używamy, jeśli wskazujemy jakąś rzecz lub osobę, która jest w pobliżu i ją widzimy lub odnosimy się do rzeczy/osoby, o której właśnie rozmawialiśmy. Po polsku powiemy ‘to’, ‘ten’, ‘ta’, a po angielsku ‘this’.

Tämä on kissa. (To jest kot.) – wskazując na kota w pobliżu

Tämä kissa on musta. (Ten kot jest czarny.)

TUO

‘Tuo’ używamy, jeśli wskazujemy jakąś rzecz lub osobę, która jest daleko, ale ją widzimy. Po polsku powiemy ‘tamto’, ‘tamten’, ‘tamta’ ‘to’, a po angielsku ‘that’.

Tuo on koira. (To jest pies.) – wskazując na psa w oddali

Tuo koira on valkoinen. (Tamten pies jest biały.)

SE

‘Se’ używamy, jeśli opowiadamy o danej rzeczy lub osobie, której nie mamy w zasięgu wzroku lub gdy ponownie wspominamy daną rzecz/osobę. Po polsku powiemy ‘to’, ‘ten’, ‘ta’, a po angielsku ‘it’.

Mikä tämä on? Se on auto. (To jest samochód.)

Se iso kirja on kassissa. (Ta duża książka jest w torbie.)

Tämä on kirja. Se on iso. (To jest książka. Ona jest duża.)

Uwaga! ‘se’ może też pełnić funkcję zaimka osobowego w trzeciej osobie liczby pojedynczej. Oznacza ‘to’, jeśli nawiązujemy do rzeczy. W języku mówionym może też zastąpić ‘hän’ (on/ona).

Se maksaa paljon. (To dużo kosztuje.)

Se on pitkä. (To jest długie.) – opisując rzecz

Se on pitkä. = Hän on pitkä. (On jest wysoki. / Ona jest wysoka.) – opisując osobę, w języku mówionym

Odmiana przez przypadki

Zaimki wskazujące są odmieniane przez przypadki. Będą one w tym samym przypadku co następujący po nim rzeczownik.

Tässä huoneessa on koira. (W tym pokoju jest jakiś pies.)

Tuolla miehellä on kissa. (Tamten mężczyzna ma kota.)

Rakastan sitä kirjaa. (Kocham tę książkę.)

Se on siinä isossa kassissa. (To jest w tej dużej torbie.)

Liczba mnoga

W liczbie mnogiej występują zaimki wskazujące: nämä, nuo, ne.

NÄMÄ

‘nämä’ (te, ci) – w odniesieniu do rzeczy lub osób, które są w pobliżu i je widzimy.

Nämä ovat sakset. (To są nożyczki.) – wskazując na nożyczki leżące blisko

Nämä sakset ovat kalliit. (Te nożyczki są drogie.)

NUO

‘nuo’ (tamte, tamci) – w odniesieniu do rzeczy lub osób, które są w dalszej odległości, ale je widzimy.

Nuo ovat housut. (To są spodnie.) – wskazując na spodnie w odległości

Nuo housut maksavat 20 euroa. (Tamte spodnie kosztują 20 euro.)

NE

‘ne’ (te, ci) – w odniesieniu do rzeczy lub osób, które niekoniecznie widzimy.

Ne ovat silmälasit. (To są okulary.)

Ne silmälasit ovat halvat. (Te okulary sa tanie.)

Uwaga! ‘ne’ może też pełnić funkcję zaimka osobowego w trzeciej osobie liczby mnogiej. Oznacza ‘one’, jeśli nawiązujemy do rzeczy. W języku mówionym może też zastąpić ‘he’ (oni/one).

Ne maksavat paljon. (One dużo kosztują.)

Ne ovat kalliita. (One są drogie.) – opisując rzeczy

Ne on suomalaisia. = He ovat suomalaisia. (Oni są Finami.) – opisując osoby w języku mówionym

Odmiana przez przypadki

Pidän näistä kukista. (Podobają mi się te kwiaty.)

Mikä noiden kukkien hinta on? (Jaka jest cena tamtych kwiatów?)