Partitiivi liczba mnoga – kiedy używamy?

KIEDY STOSUJEMY PARTITIIVI W LICZBIE MNOGIEJ? 1. Jako dopełnienie (kogo? co? czego?) a) w zdaniach twierdzących opisując czynności niedokonane. Tu pojawią się często czasowniki opisujące proces (odottaa, rakastaa, etsiä, pelata,)

Odotan lapsia. – Czekam na dzieci.

Rakastan kaikkia ihmisiä. – Kocham wszystkich ludzi.

b) w zdaniach twierdzących opisując czynności dokonane, gdy: – mówimy tylko o jakiejś części większej całości (nie 100%) – mówimy o ”jakichś”, niekonkretnych rzeczach – nie ma liczby przed wyrazem – nie mówimy o wyrazach występujących zawsze lub często w liczbie mnogiej.

Tapasin työkavereita. – Spotkałam (jakichś) kolegów z pracy.

Ostin kirjoja. – Kupiłam (jakieś) książki.

Ostin punaisia omenoita. – Kupiłam czerwone jabłka.

ALE:

Ostin (ne) kirjat. – Kupiłam te książki. (o których wcześniej była mowa)

Tapasin ne kaverit, joiden kanssa olin viimeksi konsertissa. – Spotkałem tych kolegów, z którymi ostatnio byłem na koncercie. (bardzo konkretne osoby)

Ostin kaikki punaiset omenat. – Kupiłam wszystkie czerwone jabłka. (Tu jest mowa o wszystkich elementach danego zbioru, więc użyjemy przypadku nominatiivi.)

Ostin kaksi punaista omenaa. – Kupiłam dwa jabłka. (Tu jest liczba przed wyrazem, więc kolejny wyraz będzie w przypadku partitiivi w liczbie pojedynczej.)

Ostin housut. – Kupiłam spodnie. (To jest wyraz występujący tylko w liczbie mnogiej.)

Ostin kahdet housut. – Kupiłam dwie pary spodni.

c) w zdaniach przeczących.

En tavannut työkavereita. – Nie spotkałam kolegów z pracy.

En ostanut kaikkia omenoita. – Nie kupiłam wszystkich jabłek.

En tarvitse kaksia kenkiä. – Nie potrzebuję dwóch par butów.

ALE:

En tarvitse kahta kenkää. – Nie potrzebuję dwóch butów. (liczba pojedyncza)

  2. Po niektórych określnikach ilości mówiąc o rzeczach policzalnych a) po wyrazach paljon lub vähän b) po pojemnikach lub jednostkach miary.

Ostin paljon kirjoja. – Kupiłam dużo książek.

Ostin pussin perunoita. – Kupiłam torebkę ziemniaków.

ALE:

Ostin kaksi kirjaa. – Kupiłam dwie książki. (po liczbach zwykle jest liczba pojedyncza)

Ostin monta kirjaa. – Mam wiele książek. (po ”monta” jest liczba pojedyncza)

Ostin paljon maitoa. – Kupiłam dużo mleka. (”maito” to wyraz niepoliczalny)

  3. Jako podmiot w zdaniach typu ”Minulla on” pod warunkiem, że: – nie ma przed podmiotem liczby ani wyrazów: monta, pari – nie mówimy o wyrazach występujących często w liczbie mnogiej (w zdaniu twierdzącym).

Minulla on lapsia. – Mam dzieci.

Minulla ei ole viiksiä. – Nie mam wąsów.

ALE:

Minulla on kaksi lasta. – Mam dwójkę dzieci.

Minulla on viikset. – Mam wąsy.

  4. Jako podmiot w zdaniach egzystencjalnych (”gdzieś jest coś”), pod warunkiem, że: – nie ma przed podmiotem liczby ani wyrazów: monta, pari – nie mówimy o wyrazach występujących często w liczbie mnogiej (w zdaniu twierdzącym).

Hyllyllä on kirjoja. – Na półce są książki.

Hyllyllä on paljon kirjoja. – Na półce jest dużo książek.

Hyllyllä ei ole silmälaseja. – Na półce nie ma okularów.

ALE:

Hyllyllä on kolme kirjaa. – Na półce są trzy książki.

Hyllyllä on monta kirjaa. – Na półce jest wiele książek.

Hyllyllä on silmälasit. – Na półce są okulary.

Nämä kirjat ovat hyllyllä. – Te książki są na półce. (to jest zdanie zwykłe, a nie zdanie egzystencjalne, więc podmiot jest na pierwszej pozycji w zdaniu w przypadku nominatiivi)

  5. Jako orzecznik w orzeczeniu imiennym (”coś jest jakieś/czymś”), jeśli: – podmiot w zdaniu nie należy do wyrazów występujących głównie w liczbie mnogiej. – podmiot nie oznacza konkretnej i ograniczonej grupy wyodrębnionej z większej grupy

Ruusut ovat kauniita. – Róże są piękne.

Ruusut ovat kukkia. – Róże są kwiatami.

Olemme puolalaisia. – Jesteśmy Polakami.

Nuo omenat ovat pieniä ja makeita. – Tamte jabłka są małe i słodkie.

ALE:

Hampaat ovat valkoiset. – Zęby są białe.

Olimme kaupungin ainoat puolalaiset. – Jesteśmy jedynymi Polakami w mieście.

Huoneen seinät ovat keltaiset.  – Ściany pokoju są żółte.

Opiskelijat olivat valmiita/valmiit. – Studenci byli gotowi. (czasem są dopuszczalne dwa warianty z minimalną lub prawie żadną różnicą w znaczeniu)