Elatiivi (Kenestä? Mistä?)

  • Elatiivi jest przypadkiem lokatywnym i odpowiada na pytania:
    Kenestä? (Kogo? O kim? Czyim zdaniem?) Mistä? (Skąd? Z czego?)
  • Przypadku elatiivi używamy, jeżeli opisujemy zamknięte miejsce, z którego ktoś lub coś wychodzi. Łączy się często z takimi czasownikami opisującymi ruch, jak na przykład lähteä (wychodzić), tulla (przychodzić), palata (wracać), ottaa (brać), olla kotoisin (pochodzić).

Olemme kotoisin Suomesta. Pochodzimy z Finlandii.
Otan kirjan kaapista. – Wezmę książkę z szafki.

  • Elatiivi również użyjemy w poniżych zastosowaniach:

Tuoli on tehty puusta. – Krzesło jest zrobione z drewna. (materiał)
Katson sanat sanakirjasta. – Sprawdzam słówka w słowniku. (źródło informacji)
Luin lehdestä, että huomenna on sateista. – Przeczytałam w gazecie, że jutro będzie deszczowo.
Hän itkee onnesta. – Ona płacze ze szczęścia.
Hän on yksi meistä. – On jest jednym z nas.

  • Elatiivi możemy też użyć do opisania czasu (Od kiedy?).

Kauppa on avoinna maanantaista perjantaihin. – Sklep jest otwarty od poniedziałku do piątku.
Olen töissä aamusta iltaan. – Pracuję od rana do wieczora.

  • Elatiivi używamy do opisania, o czym coś jest.

Tämä kirja on Suomen historiasta. – Ta książka jest o historii Finlandii.
Puhumme Villesta. – Rozmawiamy o Ville.

  • Elatiivi również jest wykorzystywany przy opisywaniu opinii (Czym zdaniem?).

Minusta tämä on kivaa. – Moim zdaniem to jest fajne.
Juhasta olet kaunis. – Zdaniem Juhy jesteś piękna.

  • Elatiivi pojawia się przy określaniu zmiany i rezultatu (Co/Kto stanie się czym?)

Minusta tulee lääkäri. – Zostanę lekarzem.
Juhasta on tullut komea mies. – Juha wyrósł na przystojnego mężczyznę.

  • Przypadek elatiivi w liczbie pojedynczej tworzymy dodając końcówkę –sta lub stä (zgodnie z harmonią samogłosek) do rdzenia wyrazu.

talo      + sta    = talosta

metsä   + stä    = metsästä

  • Zmiany spółgłoskowe oraz w końcówce rdzenia przy tworzeniu przypadku elatiivi są takie same jak w przypadku inessiivi (porównaj rozdział 8).

kirkko > kirkosta        (kk > k)

rikas  > rikkaasta       (k > kk, as > aa)

  • Elatiivi łączy się z czasownikami:
etsiä *szukać (gdzieś)löytyä *znaleźć się (gdzieś)
haaveillamarzyć omuistuttaaprzypomnieć o
huolehtiatroszczyć się omuodostuaskładać się z
huolestuamartwić się omyöhästyä *spóźnić się na (coś)
johtuawynikać znauttiarozkoszować się/ cieszyć się (czymś)
jutellagadać/rozmawiać oostaa *kupić (gdzieś)
kertoaopowiadać opitäälubić (coś)
keskustelladyskutować opuhuamówić o
kiinnostuainteresować siępäästä *wyrwać się z, skończyć (coś)
kilpaillarywalizować oriidelläkłócić się o
kirjoittaapisać oriippuazależeć od
koostuaskładać się z tykätälubić (coś)
kärsiäcierpieć navalmistua *ukończyć (szkołę)
löytää *znaleźć (gdzieś)varoittaaostrzegać o

Minä tykkään suklaasta. – Lubię czekoladę.
Hän kertoo matkastaOn opowiada o podróży.

Wyrazy z gwiadką (*) mogą występować też z przypadkiem ablatiivi. Porównaj:

Ostin ruokaa kaupasta. – Kupiłam jedzenie w sklepie.

Ostin ruokaa torilta. – Kupiłam jedzenie na rynku.

 

  • Elatiivi łączy się też z poniższymi przymiotnikami/imiesłowami:
huolestunutzmartwiony z powodusurullinensmutny z powodu
iloinenradosny z powodutunnettuznany za
innostunutpełen entyzjazmuvakuuttunutprzekonany o
kateellinenzazdrosny ovapaawolny od
kiinnostunutzainteresowany (czymś)varmapewny (czegoś)
kiitollinenwdzięczny zavihainenzły, wściekły z powodu
kuuluisasławny z powoduväsynytzmęczony z powodu
masentunutprzygnębionyyllättynytzaskoczony (czymś)
onnellinenszczęśliwy z powoduylpeädumny z
riippuvainenuzależniony od  

Olen kiinnostunut historiasta. – Interesuję się historią.

  • Elatiivi łączy się też z takimi wyrazami/wyrażeniami jak:
kiitosdziękuję zaolla huolissaanbyć zmartwionym
olla innoissaanbyć podekscytowanymolla pahoillaanbyć przykro z powodu

Kiitos kutsusta. – Dziękuję za zaproszenie.

Uważasz, że mój artykuł był wartościowy? Jeśli tak, może spodobają Ci się również moje ebooki do nauki języka fińskiego
Zestaw do nauki języka fińskiego 10 w 1
Jak skutecznie uczyć się fińskiego?
Język fiński. Słowotwórstwo. Teoria i ćwiczenia
Gramatyka języka fińskiego z ćwiczeniami. Część 2
Memo-Monika-Kociuba-thumb

Suomika

Języki obce od zawsze były moją pasją. Przyjemność sprawiała mi ich nauka, ale również nauczanie innych. Dlatego od 10 lat organizuję kursy językowe (fińskiego, niemieckiego, angielskiego oraz polskiego dla obcokrajowców), prowadzę lekcje indywidualne przez Skype, projektuję strony internetowe i inne materiały dydaktyczne, w tym e-learning.

Możesz również polubić…

2 komentarze

  1. krzysztof pisze:

    odnośnie do podpunktu „opisując temat rozmowy” – puhua też łączy się z elatiivi, ale może też z partitiivi. Zawsze myślałem, że z partitiivi tylko kiedy mowa o językach np puhun puolaa, lecz dziś zobaczyłem w gazecie: Me puhuimme vain politiikkaa. Czyli moja teoria jest błędna. Wytłumaczysz więc? Proszę.

    • Memo-Monika-Kociuba-thumb Suomika pisze:

      Zwykle dodajemy końcówkę -STA, gdy o czymś mówimy. No ale jak widać, nie zawsze. Można spotkać dwie wersje:
      Puhua politiikkaa – rozmawiać o polityce (szczególnie, gdy mówi to ktoś zaangażowany w politykę, np. polityk)
      Puhua politiikasta – rozmawiać o polityce (tu mówi osoba niekoniecznie zaangażowana mocno w politykę)

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Serwis wykorzystuje pliki cookies. Korzystając ze strony wyrażasz zgodę na wykorzystywanie plików cookies.