Drugi bezokolicznik w stronie biernej (2. infinitiivi inessiivi passiivi: puhuttaessa)

Jakiś czas temu opisywałam, jak się tworzy i do czego służy drugi bezokolicznik w przypadku inessiivi. Dziś rozszerzę ten temat i opiszę, jak się się tworzy stronę bierną drugiego bezokolicznika w przypadku inessiivi. Strona bierna jest używana, gdy nie wymieniamy żadnego podmiotu.  Porównaj:

STRONA CZYNNA (aktiivi):

Puhuessani suomea käytän usein erilaisia infinitiivejä. = Kun puhun suomea, käytän usein erilaisia infinitiivejä.  – Gdy mówię po fińsku, używam często różnych bezokoliczników.

STRONA BIERNA (passiivi):

Puhuttaessa suomea käytetään usein erilaisia infinitiivejä. = Kun puhutaan suomea, käytetään usein erilaisia infinitiivejä.  – Gdy się mówi po fińsku używa się często różnych bezokoliczników.

Jak stworzyć 2. bezokolicznik w przypadku inessiivi w stronie biernej?

Stronę bierną drugiego bezokolicznika tworzymy różnie w zależności od typu czasownika.

Czasowniki typu 1 są tworzone na bazie 1. osoby (minä). Usuwamy końcówkę -n a następnie dodajemy końcówkę –ttaessa lub -ttäessä . Przykłady:

puhua > (minä) puhun > puhu- + –ttaessa = puhuttaessa

lukea > (minä) luen > lue + –ttaessa = luettaessa

Dodatkowo, jeśli ostatnią samogłoską w rdzeniu jest jest a, to zamieniamy ją na –e.

ottaa > (minä) otan > ota- > ote- + –ttaessa = otettaessa

ajaa > (minä) ajan > aja- > aje- + –ttaessa = ajettaessa

W czasownikach typu 2-6 jest inaczej. Tu bazujemy na podstawowym pierwszym bezokoliczniku, od którego należy usunąć dwie ostatnie głoski (u czasowników typu 2 i 3) lub jedną ostatnią głoskę (u czasowników typu 4, 5 i 6), a następnie dodać -taessa lub -täessä.

saada > saa- + -taessa = saataessa

tulla > tul + -taessa = tultaessa

ajatella > ajatel- + -taessa = ajateltaessa

nousta > nous- + -taessa = noustaessa

herätä > herät- + -täessä = herättäessä

tarvita > tarvit- + -taessa = tarvittaessa

vanheta > vanhet- + -taessa = vanhettaessa

Więcej przykładów zdań z drugim bezokolicznikiem w stronie biernej:

Keskusteltaessa täytyy osata myös kuunnella. = Kun keskustellaan, täytyy osata myös kuunnella. – Gdy się rozmawia, trzeba też umieć słuchać.

Oltaessa kirjastossa ei saa puhua kovaa. = Kun ollaan kirjastossa, ei saa puhua kovaa. – Będąc w bibliotece nie wolno mówić głośno.

Tätä työtä tehtäessä ei saa kiirehtiä. = Kun tätä työtä tehdään, ei saa kiirehtiä. – Wykonując tę pracę nie wolno się śpieszyć.

Dodam jeszcze na koniec, że ta forma nie jest za często używana w języku codziennym, ale można ją spotkać w oficjalnych tekstach z urzędów, regulaminach lub różnych tablicach informacyjnych.

W następnym artykule z tej serii zajmę się trzecim bezokolicznikiem.