Zdanie egzystencjalne w liczbie pojedynczej
- Zdanie egzystencjalne opisuje sytuację, że coś istnieje gdzieś. Jest to odpowiednik angielskiego „There is/are”. Takie zdanie przedstawia nową rzecz lub osobę, które wcześniej nie zostały wspomniane.
Kadulla on auto. (Na ulicy stoi samochód.)
- Zdanie egzystencjalne jest podobne do zdania opisującego przynależność „Minulla on …” pod kątem budowy zdania i zastosowania przypadków. Porównaj:
Minulla on auto. (Mam samochód) Dosłownie: ‘Na mnie jest samochód.’
Pöydällä on kirja. (Na stole leży książka.)
- Na początku zdania egzystencjalnego pojawia się okolicznik miejsca. Porównaj ze zwykłym zdaniem:
Pöydällä on puhelin. (Na stole leży jakiś telefon.) – zdanie egzystencjalne
Puhelin on pöydällä. (Ten telefon leży na stole.) – zwykłe zdanie
- Okolicznik miejsca, który stoi na pierwszym miejscu w zdaniu, jest w przypadku lokatywnym, najczęściej z końcówką ‑ssa/‑ssä lub ‑lla/‑llä. Przykłady:
Pihalla on koira. (Na podwórku jest pies.)
Talossa on hissi. (W budynku jest winda.)
- W zdaniu egzystencjalnym oprócz czasownika ‘olla’ (być) mogą pojawić się też inne czasowniki jak na przykład: ‘asua’ (mieszkać), ‘istua’ (siedzieć), ‘seisoa’ (stać), ‘näkyä’ (widać), ‘kasvaa’ (rosnąć). Przykłady:
Kadulla seisoo poika. (Na ulicy stoi chłopiec.)
Puutarhassa kasvaa puu. (W ogrodzie rośnie drzewo.)
- Podmiot w zdaniu znajduje się na trzeciej pozycji, po czasowniku. Jeżeli jest to wyraz policzalny w liczbie pojedynczej, użyjemy go w nominatiivi. Jeżeli wyraz jest niepoliczalny, zastosujemy partitiivi.
Keittiössä on lasi. (W kuchni jest szklanka.) – zdanie egzystencjalne, podmiot policzalny w nominatiivi
Lasissa on vettä. (W szklance jest woda.) – zdanie egzystencjalne, podmiot niepoliczalny w partitiivi
ALE: Vesi on lasissa. (Ta woda jest w szklance.) – zwykłe zdanie, podmiot niepoliczalny w nomitatiivi
- Podmiot w zaprzeczonym zdaniu egzystencjalnym będzie w przypadku partitiivi. Zdanie egzystencjalne przeczące przetłumaczymy na polski jako ‘nie ma’. Przykłady:
Talossa ei ole hissiä. (W domu nie ma windy.)
Pöydällä ei ole puhelinta. (Na stole nie ma żadnego telefonu.) – zdanie egzystencjalne, podmiot ‘puhelinta’ w partitiivi
ALE: Puhelin ei ole pöydällä. (Telefon nie jest na stole.) – zwykłe zdanie, podmiot ‘puhelin’ w nominatiivi
Suomika
Języki obce od zawsze były moją pasją. Przyjemność sprawiała mi ich nauka, ale również nauczanie innych. Dlatego od 10 lat organizuję kursy językowe (fińskiego, niemieckiego, angielskiego oraz polskiego dla obcokrajowców), prowadzę lekcje indywidualne przez Skype, projektuję strony internetowe i inne materiały dydaktyczne, w tym e-learning.
A w przypadku opisywania, że coś jest na obrazie, jak powiemy: Kuvassa on… czy Kuvalla on… ?
Na obrazku – kuvassa
Na obrazku jest kot. – Kuvassa on kissa.
Moi! A jeżeli dany wyraz jest policzalny ale chcemy używać liczby mnogiej? Będzie też partitiivi? Np. Pöydällä on kirjoja? I podobnie: Minulla on kirjoja? Kiitos
Tak, gdy mamy rzeczy w liczbie mnogiej prawie zawsze mamy partitiivi w zdaniach egzystencjalnych i typu „Minulla on”.
Pöydällä on kirjoja. – Na stole są książki.
Minulla on kirjoja. – Mam książki.
ALE gdy mamy do czynienia z wyrazami występującymi zawsze lub bardzo często w liczbie mnogiej lub parach, wtedy użyjemy nominatiivi:
Pöydällä on sakset. – Na stole są nożyczki.
Minulla on siniset silmät. – Mam niebieskie oczy.
No i gdy mamy liczebnik przed wyrazem, wtedy jest partitiivi liczba pojedyncza:
Pöydällä on kaksi kirjaa. – Na stole są dwie książki.
Minulla on kolme kirjaa. – Mam trzy książki.
Jeszcze pytania do tego. Źródło: Suomen mestari 1, strona 209 zadanie 7. Jest tu pytanie: „Onko sinulla kivat työkaverit?” Na podstawie co Pani napisała powyżej, uważam, że powinno być „Onko sinulla kivoja työkavereja”. Dlaczego tak nie napisali w ksiażce? Dziękuję za odpowiedź! A odpowiedź chyba ma być „Minulla on kivoja työkavereja”, czy nie?
W zasadzie to dwie wersje mogą pasować: „Onko sinulla kivat työkaverit?” oznaczałoby bardziej „Czy WSZYSCY twoi koledzy z pracy są fajni?”.
Natomiast „Onko sinulla kivoja työkavereita?” (kaveri w partitiivi ma dwie wersje dozwolone, ale kavereita jest popularniejsza niż kavereja) byłoby ogólnym pytaniem „Czy masz JAKICHŚ fajnych kolegów?”
Jestem bardzo wdzięczny za odpowiedzi!