Zaimek wzajemny ‘toinen’

Zaimek wzajemny ‘toinen’

Zaimek wzajemnym ‘toinen’ jest odpowiednikiem polskiego ‘się (wzajemnie)’, ‘jeden drugiego’ i odnosi się do dwóch lub więcej osób. W angielskim będzie odpowiednikiem ‘each other’, ‘one another’.

Kiedy stosujemy zaimek ‘toinen?

Zaimek ‘toinen’ stosujemy, jeżeli czynność jest wykonywana z wzajemnością.

He rakastavat toisiaan. / He rakastavat toinen toistaan. (Oni się kochają.)
Me pidämme toisistamme. / Me pidämme toinen toisestamme. (Lubimy się.)
Soitatteko te joskus toisillenne? / Soitatteko te joskus toinen toisellenne? (Czy dzwonicie czasami do siebie?)
He auttoivat toisiaan. / He auttoivat toinen toistaan. (Pomagali sobie nawzajem.)

He odottavat toisiaan. / He odottavat toinen toistaan. (Czekają na siebie.)

Uwaga! Wyraz ‘toinen’ może również oznaczać ‘drugi’, ‘inny’. Wtedy odmiana jest tak jak przymiotnika. W tym artykule skupiono się tylko na znaczeniu ‘się wzajemnie’.

Jak odmieniamy zaimek wzajemny ‘toinen’?

‘Toinen’ do określenia wzajemności możemy odmienić na dwa sposoby i można je stosować zamiennie:

1. Wyraz ‘toinen’ odmieniamy przez przypadek w liczbie mnogiej i dodajemy odpowiednią końcówkę dzierżawczą w liczbie mnogiej. Podmiot w zdaniu jest w liczbie mnogiej. Jeżeli podmiotem jest ‘me’, wtedy końcówką dzierżawczą jest –mme. Jeżeli podmiotem jest ‘te’, wtedy końcówką dzierżawczą jest –nne. Jeżeli podmiotem jest ‘he’ lub inny odpowiednik 3. osoby liczby mnogiej, wtedy końcówką dzierżawczą jest –nsa lub -an (porównaj zaimki dzierżawcze). Przykład: Rakastakaa tois+i+a+nne! (Kochajcie się!) tois – rdzeń wyrazu ‘toinen’i – oznaczenie liczby mnogieja – oznaczenie przypadku partitiivinne – końcówka dzierżawcza dla 2. osoby l. mnogiej

2. Stosujemy kombinację dwóch wyrazów ‘toinen + toinen’, z czego pierwszy wyraz pozostaje nieodmieniony, a drugi jest odmieniony przez przypadek w liczbie pojedynczej z odpowiednią końcówką dzierżawczą w liczbie mnogiej.Przykład: Rakastakaa toinen tois+ta+nne! (Kochajcie się!)tois – rdzeń wyrazu ‘toinen’ta – oznaczenie przypadku partitiivinne – końcówka dzierżawcza Sposób 1 i 2 można stosować zamiennie. Rakastakaa toisianne! = Rakastakaa toinen toistanne. Można też spotkać trzeci sposób, jednak nie jest on uznany za zgodny z normami.Jest to mieszanka dwóch pierwszych sposobów. Wtedy stosowana jest kombinacja dwóch wyrazów ‘toinen + toinen’, z czego pierwszy pozostaje nieodmieniony, ale drugi jest odmieniony przez przypadek w liczbie mnogiej z odpowiednią końcówką dzierżawczą w liczbie mnogiej, tj. -mme, -nne, -nsa/-aan.Przykład: Rakastakaa toinen toisianne.

Poniżej znajduje się tabelą z odmianą zaimka wzajemnego ‘toinen’ na dwa sposoby dla 1, 2 i 3. osoby liczby mnogiej:

Literatura:

ISO Suomen Kielioppi – § 733 Vaihtoehdot toisiaan, toistaan ja toinen toistaan, (stan 30-05-2015)

Kangasniemi H. Suomen kielen tikapuut. Kielioppi- ja harjoituskirja. Alkeistaso 2, 2007. s. 175

Sulkala H., Karjalainen M., Finnish. Descriptive Grammar, 1992, s. 280-281

Toinen toistaan, Kielikello 3/1986, (stan 30-05-2015)

White L., A Grammar Book of Finnish, 2006, s. 129