Odmiana „starych” wyrazów zakończonych na -si (uusi)
- Pośród wyrazów pochodzenia fińskiego zakończonych na -i możemy wyróżnić grupę słówek zakończonych na -si. Przykłady:
| uusi (nowy) käsi (ręka) vesi (woda) | susi (wilk) tosi (prawdziwy) täysi (pełny) | vuosi (rok) kuukausi (miesiąc) kuusi (sześć) |
- Dochodzi do zmiany końcówki -si > -de- przy tworzeniu RDZENIA przy odmianie przez większość przypadków (z wyjątkiem partitiivi, illatiivi i essiivi), np.
uusi > uude- (rdzeń wyrazu) > uuden (genetiivi)
- Uwaga! Wyrazy zakończone na -nsi i -rsi mają inną budowę rdzenia, tj.
-nsi > -nne- Przykład: kynsi (paznokieć) > kynne- (rdzeń wyrazu) > kynnen (genetiivi)
-rsi > -rre- Przykład: käsivarsi (ramię) > käsivarre- (rdzeń wyrazu) > käsivarren (genetiivi)
- Przypadek PARTITIIVI powstaje przez usunięcie końcówki -si, a następnie dodanie ‑tta/-ttä, np.
uusi + tta > uutta
- Przypadek ILLATIIVI powstaje przez usunięcie końcówki -si i dodanie ‑teen, np.
uusi + teen > uuteen kynsi > kynteen
- Uwaga! Liczebniki ‘yksi’ (jeden) i ‘kaksi’ (dwa) mają nieregularną odmianę:
yksi > yhtä (partitiivi), yhden (genetiivi), yhteen (illatiivi)
kaksi > kahta (partitiivi), kahden (genetiivi), kahteen (illatiivi)
- Przykłady odmiany przez przypadki:
| Nominatiivi: | vuosi | kynsi | käsivarsi | |
| Partitiivi: | vuotta | kynttä | käsivartta | |
| Rdzeń wyrazu: | vuode- | kynne- | käsivarre- | < spółgłoski mocne |
| Genetiivi: | vuoden | kynnen | käsivarren | |
| Inessiivi: | vuodessa | kynnessä | käsivarressa | |
| Elatiivi: | vuodesta | kynnestä | käsivarresta | |
| Adessiivi: | vuodella | kynnella | käsivarrella | |
| Ablatiivi: | vuodelta | kynneltä | käsivarrelta | |
| Allatiivi: | vuodelle | kynnelle | käsivarrelle | |
| Translatiivi: | vuodeksi | kynneksi | käsivarreksi | |
| Nominatiivi l. mn.: | vuodet | kynnet | käsivarret | |
| Illatiivi: | vuoteen | kynteen | käsivarteen | < spółgłoski mocne |
| Essiivi: | vuotena | kyntenä | käsivartena | < spółgłoski mocne |
- Uwaga! Wyrazy ‘lapsi’ (dziecko), ‘veitsi’ (nóż) i ‘kuusi’ (świerk) mają odmianę jak ‘pieni’ (mały) . Natomiast ‘ripsi’ (rzęsa) odmienia się jak ‘lehti’ (liść)
- Uwaga! Porównaj też odmianę „nowych” wyrazów, np. kurssi (kurs), bussi (autobus)
Suomika
Języki obce od zawsze były moją pasją. Przyjemność sprawiała mi ich nauka, ale również nauczanie innych. Dlatego od 10 lat organizuję kursy językowe (fińskiego, niemieckiego, angielskiego oraz polskiego dla obcokrajowców), prowadzę lekcje indywidualne przez Skype, projektuję strony internetowe i inne materiały dydaktyczne, w tym e-learning.
Bardzo dziękuję dzięki temu nauczylam sie komunikować i osiągnelam poziom A2+ 😊😊😊
Cześć, bardzo fajny opis :) Takie historie są motywujące, tak się zastanawiam jak to jest z integracją u starszych dzieci,…
Minęły trzy lata od kupna domu, a rok od przeprowadzki na stałe. Na początku miejsce służyło nam za domek wypoczynkowy…